Konferencja „600 lat przemęckich cystersów”

To było wyjątkowe spotkanie z historią. 14 kwietnia br. w zabytkowych pomieszczeniach przemęckiego klasztoru odbyła się konferencja popularnonaukowa „600 lat przemęckich cystersów”. Organizatorem wydarzenia byli Gminne Centrum Kultury i Biblioteka w Przemęcie, Gmina Przemęt oraz Parafia pw. św. Jana Chrzciciela w Przemęcie. – Cystersi do Przemętu przybyli dokładnie 600 lat temu, co do dnia, gdyż jak zapisano w kalendarzu cysterskim, przeniesienie konwentu z Wielenia do Przemętu nastąpiło oficjalnie właśnie 14 kwietnia 1418 roku – powiedział otwierając konferencję Maciej Ratajczak, dyrektor GCKiB w Przemęcie. Zadowolenie z obecności na konferencji znakomitych znawców historii, wyraziła Wójt Gminy Przemęt, Dorota Gorzelniak, która zwróciła także uwagę na przygotowaną wystawę zabytkowych ornatów pocysterskich oraz starodruków. Tak starych, pięknych i w tak dużej ilości szat liturgicznych nie ma nawet w katedrze poznańskiej. Podczas całego dnia wykładów publiczność wysłuchała aż dziewięciu odczytów. Rozpoczął ks. Tomasz Rogoziński, który mówił o przybyciu cystersów na ziemię przemęcką – „Cystersi w Kaszczorze i Wieleniu do 1418 roku”. Z kolei ks. Jacek Toś przedstawił najciekawsze wydarzenia z historii przemęckiego klasztoru – „Cystersi w Przemęcie 1418-1835″. Następnie uczestnicy konferencji przeszli do przemęckiego kościoła, gdzie o budowie świątyni oraz o najciekawszych i najcenniejszych zabytkach w niej zgromadzonych mówił ks. prob. Edmund Magdziarz – „Kościół cysterski w Przemęcie”. Nie była to zresztą jedyna tego dnia okazja aby zwiedzić kościół wspólnie z ks. proboszczem w roli przewodnika. Możliwość ta cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem. Kolejny wykład – „Muzyka w klasztorach cysterskich w XVIII wieku”, ponownie już w salach klasztoru, przedstawiła profesor Alina Mądry z Instytutu Muzykologii UAM w Poznaniu. Jak się okazało w cysterskich klasztorach powstawała i rozwijała się muzyka. W Przemęcie także istniała kapela muzyczna. O starodrukach pochodzących z przemęckiego klasztoru, a dziś znajdujących się w Bibliotece Katedralnej w Gnieźnie mówił dr Piotr Pokora z UAM w Poznaniu – „Pocysterskie starodruki w zbiorach Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie”. Profesor Rafał Witkowski z kolei w swoich wystąpieniu pt. „Opactwo cysterskie w Przemęcie w dobie staropolskiej w świetle źródeł pisanych”, przedstawił wiele przykładów dokumentów związanych z historią przemęckiego zakonu. Wiele z nich nadal znajduje się w parafii i stanowi ważny dowód ciekawej historii tego regionu. Uczestniczący w konferencji dr Martin Sprungala z Dortmundu, który związanych jest rodzinnie z Mochami, przedstawił historię lokacji okolicznych wsi, które dawniej należały do przemęckich cystersów – „Cysterskie lokacje wsi w rejonie przemęckiego klasztoru od początku czasów nowożytnych do epoki pruskiej”. Z kolei Karol Seidel z Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie przedstawił wiele ciekawych faktów dotyczących kasaty przemęckiego klasztoru – „Kasata opactwa cystersów w Przemęcie”. Szczególnie interesujący była ocena poszczególnych zakonników, jakiej dokonały władze pruskie, kierując ich do nowych zadań. Ostatnim wykładem była prelekcja ks. Tomasza Rogozińskiego, który w wystąpieniu pt. „Ostatni cysters w Kaszczorze i Wieleniu.” mówił o losach zakonników po kasacie klasztoru. Warto zapamiętać, iż ostatnim cystersem przemęckim był brat Maurycy Prokop. – Myślę, że konferencja była bardzo ciekawa i co ważne pozwoliła odkryć, iż w Przemęcie jest jeszcze wiele cennego materiału historycznego do przebadania – mówi Maciej Ratajczak. – szczególnie profesorowie z UAM w Poznaniu zadeklarowali chęć prowadzenia w Przemęcie badań i przygotowania opracowań ich wyników. Na pewno z tej możliwości skorzystamy. Dużym zainteresowanie cieszyła się trwająca nie tylko podczas sobotniej konferencji, ale również w niedzielę, wystawa zabytkowych ornatów i dokumentów. Taka okazja zdarzyła się po raz pierwszy i z pewnością ze względu na bezcenność pokazywanych zabytków, szybko się nie powtórzy. Jak zapowiadają organizatorzy, śladem po konferencji będzie wydawnictwo, zawierające teksty prelekcji oraz materiał fotograficzny. Planowany termin wydania to wrzesień 2018 r.